PROJEKT Centrum Norki Europejskiej – modelowy system działań w zakresie ochrony przyrody w dobie pandemii COVID-19
Opis projektu
Jednym z obszarów najbardziej dotkniętych ograniczeniami wynikającymi z pandemii korona-wirusa SARS-CoV-2 jest ochrona przyrody. Ograniczenia te dotyczą zwłaszcza transferu wiedzy, praktycznej edukacji, wymiany doświadczeń, networkingu oraz popularyzacji idei ochrony mało znanych gatunków krytycznie zagrożonych wymarciem, realizowanych metodami tradycyjnymi, i zmuszają do poszukiwania nowych metod i środków działania. Głównym celem projektu „Centrum Norki Europejskiej” – modelowy system zdalnej edukacji i działań w zakresie ochrony przyrody w dobie pandemii COVID-19” jest opracowanie i wdrożenie skutecznych metod i narzędzi ochrony biernej ex situ jednego z najbardziej zagrożonych wymarciem gatunków ssaków – norki europejskiej Mustela lutreola, poprzez stworzenie wirtualnego Centrum Norki Europejskiej. Centrum stanowić ma platformę internetową, działającą jako hub informacyjny i think tank oparty o nowoczesne rozwiązania cyfrowe, zabezpieczające międzynarodową współpracę i promocję ochrony gatunku w warunkach obostrzeń epidemicznych. Projekt przyczynić ma się nie tylko do utrzymania współpracy i aktywności edukacyjnej we wskazanym zakresie, ale również do podniesienia jakości, zasięgu i wydajności realizowanych działań, dzięki zastosowaniu technik cyfrowych, elektronicznych środków przekazu i komunikacji, a także skatalogowaniu i digitalizacji zasobów bibliograficznych i muzealnych oraz ich udostępnieniu w ogólnodostępnej internetowej bazie danych. Projekt skupia się na zagadnieniach biologii konserwatorskiej norki europejskiej, jako gatunku modelowego i sztandarowego. Pomimo, iż gatunek ten występował w Polsce jeszcze w połowie XX w. wiedza o nim i o alarmującej sytuacji, w jakiej się obecnie znajduje, jest wśród społeczeństwa znikoma. Tymczasem norka europejska wymieniona została w Konwencji o ochronie gatunków dzikiej flory i fauny europejskiej oraz ich siedlisk (Załącznik II), Dyrektywie 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (Załącznik II i IV, gatunek priorytetowy), Czerwonej Liście IUCN (CR – gatunek kry-tycznie zagrożony wymarciem), Polskiej Czerwonej Liście (EX – gatunek lokalnie wymarły), Polskiej Czerwonej Księdze (EXP – gatunek zanikły w Polsce) oraz Karpackiej Liście Gatunków Zagrożonych (CR – gatunek krytycznie zagrożony wymarciem) i wymaga niezwłocznego podjęcia pilnych działań konserwatorskich, w tym miękkich działań ochrony biernej ex situ, obejmujących aktywność edukacyjną, popularyzatorską, dokumentacyjną, planistyczną i networkingową. Obok niskiej świadomości społecznej, poważnym problemem w ochronie norki europejskiej jest niewielkie zainteresowanie badawcze gatunkiem (tempo zanikania naturalnych populacji norki europejskiej znacznie przewyższa aktywność w pozyskiwaniu nowej wiedzy o tym gatunku), a także brak objęcia ochroną najcenniejszych, pod względem zróżnicowania genetycznego, populacji w Rosji (norka europejska jest w tym kraju gatunkiem łownym, a ochronie prawnej podlega jedynie endemiczny podgatunek kaukaski – M. l. turovi).
Działania
- Promocja idei ochrony krytycznie zagrożonej wymarciem norki europejskiej Mustela lutreola.
- Stworzenie ogólnodostępnej platformy internetowej „Centrum Norki Europejskiej” w języku polskim, niemieckim i angielskim, dedykowanej międzynarodowej współpracy w zakresie biologii konserwatorskiej norki europejskiej.
- Prowadzenie i rozwijanie współpracy pomiędzy partnerami z Polski i z Niemiec w zakresie ochrony przyrody (transfer wiedzy typu know what i know how, wymiana doświadczeń, wsparcie eksperckie, wzajemna promocja podejmowanych działań).
- Skatalogowanie i digitalizacja zasobów bibliograficznych i muzealnych poświęconych norce europejskiej.
Partnerzy
 |
Stowarzyszenie Federacja Zielonych „GAJA” (Parnter Wiodący) |
 |
Rewilding Oder Delta e.V. (Partner Projektu) |
 |
Polskie Towarzystwo Genetyki Konserwatorskiej LUTREOLA (Partner Projektu) |
Czas realizacji
marzec 2021 – sierpień 2022
Finansowanie: